آموزش نوشتن پایان نامه و پروپزال(قسمت۲)
در قسمت قبل نحوه نگارش پروپوزال کارشناسی ارشد به طور کامل شرح داده شده است. که اینک در این مقاله بیشتر توضیح خواهیم داد.
عنوان‌بندی تحقیق:
انتخاب عنوان تحقیق نخستین گام در طراحی تحقیق به شمار می‌رود. عنوان تحقیق باید روشن، موجز و فشرده و گویای مساله مورد بررسی باشد. برای تعمیق بیشتر بررسی‌ها و تحدید مناسب دامنه‌ی تحقیق، لازم است قلمرو تحقیق هم از نظر مکانی و هم از نظر زمانی محدود گردد.
در همین ارتباط، گاهی بر جنبه یا جنبه‌های معینی از موضوع تحقیق تاکید می‌شود؛ در این گونه موارد، پس از عنوان اصلی تحقیق، از عبارت «با تاکید بر…» استفاده می‌شود. در برخی موارد دیگر، عنوان تحقیق با مورد شناسی همراه می‌شود که در این گونه موارد، پس از عنوان اصلی، «لفظ مورد…» به کار می رود.
انواع تحقیق:
تحقیق علمی انواع گوناگونی دارد. انواع تحقیق علمی را می‌توان به طرق مختلف و بر مبنای معیارهای متنوع تعیین نمود. در فرم‌های تحقیقاتی، از جمله فرم طرح تحقیق پایان نامه تحصیلی، معمولا انواع زیر پیش بینی شده است که در اینجا تعریف هر یک از آنها مطرح می‌گردد:
الف) مطالعه کاربری:
این نوع مطالعه به تحقیقاتی گفته می‌شود که به منظور تدوین و گسترش مهارت‌ها و شیوه‌های جدید و نیز حل مسایل مربوط به موضوع یا محدوده مورد بررسی طراحی و اجرا شود.
ب) مطالعات نظری:
این گونه مطالعات غالبا با هدف افزایش شناخت علمی نسبت به رخدادها و پدیده‌ها، در پی اثبات صحت و سقم داوریها، فرضیات، نظریه‌ها و احکام علمی است.
ج) مطالعات بنیادی:
این نوع مطالعه از لحاظ پای‌بندی به مباحث محض علمی، به مطالعات نظری شباهت دارد. با این تفاوت که نظریه‌پردازی را با میدان تجربه از طریق بررسی های میدانی در هم می‌آمیزد و از این لحاظ در پی محک زدن نظریه در میدان عمل است.
علاوه براین، نوع دیگری از مطالعات نیز مطرح است که به مطالعات اجرایی شهرت یافته‌اند. این‌گونه مطالعات معمولا از تحقیقاتی به شمار می‌روند که با هدف از پیش تعیین شده در پی یافتن راههای بهینه به اجرا در آوردن سیاستها، برنامه‌ها و طرح‌های عمرانی و توسعه‌ای هستند.
مقاله مرتبط: آموزش مقاله نویسی برای مبتدیان
۱- بیان مساله و موضوع تحقیق
مساله تحقیق خود حول موضوعی از موضوعات مختلف دور خواهد زد؛ یعنی محقق باید قادر باشد در چارچوب موضوع (یا به عبارت بهتر: مقوله یا قضیه‌ای کلی)، مساله‌ای یافته، به تدوین آن بپردازد. مثلا در قالب مقوله «جمعیت شهری» ممکن است توجه محققی به مساله مهاجرتهای ناخواسته روستائیان به شهرها جلب گردد و یا در قالب قضیه چشم اندازهای طبیعی، به مساله تخریب اراضی و گسترش فرسایش خاک توجه نماید. به این ترتیب، هر تحقیق علمی عملا با طرح و تدوین یک مساله آغاز می‌گردد، زیرا که هدف غایی انجام هر تحقیق، اساسا، یافتن پاسخ مناسب برای جنبه‌های مجهول یک مورد و یا چاره‌جویی مناسب برای مسائل و مشکلات موجود است.
بیان دقیق مساله، یا آنطور که معمولا نوشته می‌شود، محقق باید از میان پیچیدگی رخدادهای مورد مشاهده، موارد مهم و مرتبط(تعیین کننده) را که به بهترین وجه در تبیین مساله مورد بررسی به کار می‌‌آیند، انتخاب نماید. به عبارت دیگر، بتواند از این طریق، ارتباطات بنیادی موجود میان عناصر گوناگون پیچیدگی(مساله) را نشان دهد.
طرح مساله، در واقع شرط اساسی طراحی مناسب هرگونه طرح تحقیق کارآمد به شمار می‌رود. در واقع، تحقیق علمی زمانی آغاز می‌شود که مساله ای عینی یا ذهنی مطرح گردد؛ البته، توانمندی محقق در دیدن مسائل و مشکلات چیزی نیست که با آموزش‌های رایج دانشگاهی فراهم آید؛ این امر به استعدادهای ذاتی، نکته‌سنجی فردی و البته به تحصیلات و ممارست محقق در امور پژوهشی بستگی دارد. با این وجود، برای تدوین مساله تحقیق می‌توان شرایط لازم را فراهم آورد؛ مطالعه مآخذ مناسب در زمینه روش های تحقیق، تامل و تدقیق درباره موضوع مورد نظر، مراجعه به افراد اهل فن(تحقیق) و جستجوی منابع اطلاعاتی و مطالعه دقیق ماخذ در دسترس از جمله این شرایط به شمار می‌رود. البته در این راه محققی موفق خواهد بود که بتواند با دیدی پرسشگر و انتقادی امور مذکور را به انجام رسانده، حس کنجکاوی و قدرت تفکر خود را نسبت به موضوع تحقیق گسترش دهد. بر این مبنا، می‌توان برای تدوین مساله تحقیق مراحلی قائل شد که قائدتا عبارتنداز:
۱- یافتن مساله‌ای حول یک موضوع که به راه حل نیازمند باشد
۲- تعیین حدود و دامنه تحقیق
۳- قابل اجرا بودن تحقیق
ادامه دارد…
منبع: خانم دکتر هاشمی زاده
آموزش نوشتن پایان نامه و پروپزال(قسمت۱)
آموزش نوشتن پایان نامه و پروپزال(قسمت۳)
- انجام پروژه های دانشجویی رشته هنر(کلیه گرایش‌ها)
- انجام مقاله و پایان نامه رشته هنر(کلیه گرایش‌ها) مقطع کارشناسی و ارشد.
- تماس سریع با ما از راه واتساپ
