در این مقاله به روند ساخت قلم مو برای تذهیب می‌پردازیم.
آموزش تذهیب
نقاشان و مذهّبان قدیم، خود ابزارهای کار خویش را آماده می‌کردند و در این زمینه، تجربه‌ها آموخته بودند که این تجربه‌ها سینه‌به‌سینه نقل می‌شد. اما، بعدها این روش پسندیده به فراموشی سپرده شد و اکثر رموز کار از شاگردان مخفی ماند. چنانکه تابه‌حال کتابی جامع دراین‌باره نوشته‌نشده است.
ابزارهای مورد نیاز تذهیب
برای تذهیب، نیاز به این ابزارهاست: قلم‌مو، طلا و نقره، مهره، کاغذ آهار مهرشده، کاغذ پوستی، کالک و یا طرح سوزنی، رنگ، پرگار، ترلینگ و خط کش.
قلم‌مو
قلم‌مو را از موی سمور و موی پشت گردن گربه – بین دو کتف تا روی دم – درست می‌کنند. اغلب، موی زیر گلوی گربه را برای تهیه قلم‌مو مناسب دانسته‌اند؛ اما این نظر نادرست است.
مقاله مرتبط: ختایی و اسلیمی چیست؟
آموزش تذهیب و ختایی اسلیمی
روش درست کردن قلم‌مو
روش درست کردن قلم مو یکسان است، ولی سلیقه‌ها متفاوت است. پس از چیدن مو از پشت گردن گربه، موها را با شانه‌ی کوچک و ویژه این کار از ته شانه می‌زنند تا تمامی کرک‌ها از ته آن خارج شوند. موهای شکسته را نیز از موهای سالم جدا می‌کنند و بیرون می‌ریزند. نوک موها را به‌اندازه موردنیاز، وارد قالب می‌کنند. برای آنکه نوک موها در قالب نظم یابند و در یک خط قرار گیرند، ته قالب را به‌جای هموار می‌زنند. آنگاه موها را از قالب درمی‌آورند، خیس می‌کنند، ته آن‌ها را با نخ می‌بندند و نوکشان را از انتهای شاه‌پرکبوتر (این پر را قبلاً تمیز کرده‌اند و نوک آن را بریده‌اند) رد می‌کنند تا موها به نوک شاه‌پر برسند.
پس از بیرون آوردن مقدار موی موردنظر از نوک شاه‌پر، انتهای پر را چسب می‌ریزند و دسته‌ای را که ساخته‌اند به آن می‌چسبانند. اینک، قلم‌مو برای نقاشی کردن آماده است. در قدیم، نقاشان بهترین قلم‌موها را می‌ساختند. این قلم‌موها کمی بلندتر و نوک‌تیزتر از قلم‌موهای امروزی بودند.
این مساله را از چگونگی خطوط آمده در نقاشی‌های قدیمی می‌توان دریافت. زیرا در این نقاشی‌ها ، پردازها کمی کشیده‌تر از پردازهای نقاشی‌هایی بودند که در خَـلق آن‌ها از قلم‌موی گندمی شکل و کوتاه استفاده می‌شود.
امروزه، جنس قلم‌موهای ساخته‌ی اروپا از موی سمور و سنجاب است که البته، موی سنجاب به قلم‌مو کیفیت بهتری می‌دهد. اما در کشورهای جهان سوم از هرگونه موی موجود و در دسترس استفاده می‌شود. چنانکه در چین، انواع قلم‌مو با موهای مختلف و برای کاربردهای گوناگون تهیه می‌شود.
آموزش گام به گام نقوش سنتی ختایی
دانلود طرح آماده شمسه- تذهیب
طلا و نقره
از طلا برای زیباتر کردن و هماهنگی بیشتر بخشیدن به یک طرح تذهیب استفاده می‌شود. در قدیم، به‌ویژه در عهد سلجوقی، ورق طلا را بر روی کاغذ می‌چسباندند و سپس، طرح‌هایی را بر روی آن پیاده می‌کردند. این رویه‌ی کار، به‌خصوص در هنر کتاب‌آرایی مصریان، بسیار دیده‌شده است. بعدها، طلا را به‌وسیله‌ی سریشم و یا عسل حل می‌کردند.
- انجام مقاله و پایان نامه رشته هنر(کلیه گرایش‌ها) مقطع کارشناسی و ارشد.
- چنانچه برای انجام پروژه و ژوژمان دانشجویی خود، نیاز به کمک دارید اینجا را کلیک نمایید.
- آموزش گام به گام نقوش سنتی ختایی
- جهت مشاوره با ما در ارتباط باشید. واتساب– تلگرام
