رنگ سرد و گرم چیست

رنگ سرد و گرم چیست؟
در این مقاله تضاد رنگ های سرد و گرم را میخوانیم.
در چرخه ی رنگ از لحاظ درجه ی حرارت، سه دسته رنگ وجود دارد :
_ رنگ های سرد
_ رنگ های گرم
_ رنگ های نسبی
هر دسته از این رنگ ها از لحاظ سرما و گرما، تأثیر خاصی بر بیننده دارند.

رنگ های سرد:

ماکس لوشر درباره ی رنگ آبی می گوید : «مشاهده ی این رنگ ضربان قلب را کند و فشار خون را پایین می آورد در نتیجه، بیننده احساس سرما می کند».
در چرخه ی رنگ، ترکیب اضافه شده ی رنگ آبی، رنگ های سرد را ایجاد می نماید. مانند: رنگ های آبی تا بنفش آبی یا سبز تا آبی
 

رنگ های سرد

رنگ های گرم:

درباره ی رنگ قرمز نیز ماکس لوشر می گوید : «با دیدن این رنگ ضربان قلب تند و فشار خون بالا می رود. در نتیجه، بیننده احساس گرما می کند».
در چرخه ی رنگ ترکیب اضافه شده ی رنگ قرمز، رنگ های گرم را ایجاد می نماید، مانند : قرمز تا بنفش قرمز یا قرمز تا نارنجی
 

رنگ های گرم

رنگ های نسبی:

در چرخه ی رنگ، رنگ هایی که جزء گروه رنگ های سرد و گرم قرار نمی گیرند، رنگ های نسبی محسوب می شوند. این رنگ ها، از نظر درجه حرارت تحت تأثیر رنگ های مجاور، سردی و یا گرمی خود را نشان می دهند.
مانند : بنفش میانه و زرد خالص.
برای مثال، بنفش میانه در مجاورت قرمز، «سرد» و در مجاورت آبی «گرم» به نظر می رسد.
 

رنگ های نسبی

همجواری رنگ های سرد و گرم:

از ویژگی های همجواری رنگ های سرد و گرم آن است که مجموعه ای متعادل را از نظر درجه ی حرارت در ترکیب بندی رنگ لباس ارائه میدهد.
غالب شدن سردی و یا گرمی در یک مجموعه می تواند بنابر نیاز و کاربرد لباس، در ترکیب بندی رنگی لباس ایجاد شود.

سردی و گرمی در رنگ های بی فام:

رنگ های سیاه، سفید و خاکستری، به صورت خالص سردی و گرمی را نشان نمی دهند، اما چنانچه در مجاورت رنگ های سرد و یا گرم قرار بگیرند و یا با رنگ های سرد و گرم ترکیب شوند ماهیت حرارتی می یابند.
مثال: قرمز + خاکستری ایجاد یک رنگ گرم و آبی + خاکستری ایجاد یک رنگ سرد می نماید .
تذکر: درجه ی حرارت در هر گروه رنگی سرد، گرم و نسبی یکسان نیست، مثلا آبی در مجاور قرمز سردتر از آنچه که هست به نظرمی رسد.

تضاد تیره و روشن رنگ ها: 

تیرگی و روشنی، یکی دیگر از قابلیت های رنگی ست که قبلا در مبحث تونالیته مطرح گردیده است. همه ی رنگ ها به خودی خود دارای درجه ای از تیرگی و یا روشنی هستند (مانند رنگ زرد که خود به خود روشن و رنگ بنفش خود به خود تیره است.
معادل آن را می توان در خاکستری های مابین سیاه و سفید یافت. بدین معنی که اگر از هر رنگ، عکسی سیاه و سفید تهیه شود خاکستری موجود در عکس، معادل درجه ی تیرگی و روشنی همان رنگ است.
 درجه ی تیرگی و روشنی رنگ ها را می توان به دو شیوه تغییر داد :

شیوه ی اول:

ترکیب رنگ ها با سیاه و سفید مانند رنگ سبز که در ترکیب با رنگ سفید روشن تر و در ترکیب با رنگ سیاه تیره تر می شود.
 

ترکیب رنگها با سیاه و سفید

شیوه ی دوم:

از ترکیب رنگ ها با رنگ های دیگر مانند رنگ قرمز که در ترکیب با رنگ زرد روشن تر و در ترکیب با رنگ آبی تیره تر می گردد.
مثال: اگر بنفش که یک رنگ تیره است را با زرد که یک رنگ روشن است ترکیب کنیم زرد تحت تأثیر بنفش تیره می گردد.
 
 

همجواری رنگ های تیره و روشن

وجود تیرگی و روشنی متنوع در یک مجموعه ی رنگی، باعث بالا بردن ارزش های دیداری رنگ ها می گردد. این گونه رنگ ها به دو صورت در همجواری ها نمایان می گردند :
طریقه ی اول : همجواری تک رنگ (منو کروم)
طریقه ی دوم : همجواری رنگ هایی که خود به خود تیره و یا روشن هستند.

تک رنگی یا منوکروم:

این اصطلاح، برای تمامی گروه های ترکیبات رنگی که از یک رنگ غالب یا مشترک تبعیت می کنند به کار می رود. مانند یک رنگ پایه (دلخواه) که با مقادیر متنوعی از سیاه و یا سفید ترکیب شده باشد.

تضاد اشباع رنگ (تضاد کیفیت رنگ):

خالص ترین درجه ی درخشش خلوص رنگی را «اشباع» می گویند. با رنگ های ناخالص و کم درخشش تضاد دارد.
در واقع تمام رنگ های موجود در چرخه ی رنگ اشباع محسوب میشوند. در نهایت درخشش و خلوص خود قرار دارند.
به روش زیر می توان یک رنگ اشباع یا خالص را ناخالص و غیراشباع نمود.
اگر یک رنگ را با سفید، سیاه یا توأماً سفید و سیاه (خاکستری) و یا مکمل آن ها و یا حتی مجموعه ی رنگ های نامبرده (خاکستری و مکمل هر رنگ) ترکیب کنیم ناخالص و غیراشباع می شوند.

همجواری رنگ های اشباع و غیر اشباع

این همجواری، به سه صورت امکان پذیر است که عبارت اند از :
روش اول: همجواری رنگ های اشباع با یکدیگر. نمونه های آن در چرخه ی رنگ (که می تواند از هر جای چرخه انتخاب گردد) و تضاد ته رنگ معرفی شده است.
مثال: همجواری قرمز، آبی و سبز
 

همجواری رنگ ها اشباع با یگدیگر

روش دوم: همجواری رنگ های فقط غیراشباع با یکدیگر، (همجواری خاکستری های رنگی).
مثال: همجواری سبز خاکستری تیره با زرد خاکستری روشن.
خاکستری رنگی به رنگ های غیر اشباع که درجه ی درخشش شان به گونه های مختلف کاسته شده است، «خاکستری رنگی» می گویند.
 

همجواری رنگهای غیر اشباع با یگدیگر

 
روش سوم: همجواری رنگ های اشباع و غیراشباع. این همجواری باعث می شود تا درخشش رنگهای اشباع بهتر نمایان گردد.
 

همجواری رنگ اشباع با غیر اشباع

تضاد همزمانی با سیمولتانه ی رنگ ها :

به فعل و انفعالاتی گفته می شود که پس از دیدن یک رنگ از طریق چشم، در ذهن جای می گیرد. بدین معنی که هر رنگ بعد از رؤیت به رنگ مکمل نیاز پیدا می کنند که حتی اگر رنگ مکمل وجود نداشته باشد چشم و ذهن خود به خود حسی از حضور مکمل رنگی را به وجود می آورد.
تضاد همزمانی به دو صورت امکان پذیر است :
_ اگر مدت زمانی به یک رنگ خیره شویم پس از بستن چشم مکمل آن رنگ در ذهن تصور می گردد.
_ اگر خاکستری در مجاورت رنگی قرار بگیرد، اثری از رنگ مکمل رنگ مجاور را به خود می گیرد. (البته اگر رنگ زمینه غالب باشد و در صورتی که خاکستری بر زمینه ی رنگی قرار بگیرد و زمینه ی رنگی غالب رنگی گرم را دارا باشد، همزمانی واضح تر دیده می شود.
تضاد همزمانی رنگ را می توان در طراحی یک لباس به گونه ای به کار برد که حتی از تنوع رنگ را القا کند.
مثال : اگر سطحی خاکستری بر زمینه قرمز قرار گیرد متمایل به رنگ سبز (سبزی که مکمل آن رنگ قرمز است) به نظر می رسد.

همجواری رنگ ها در تضاد همزمانی یا سیمولتانه :

زمانی که رنگ زمینه از خانواده ی گرم باشد، خاکستری بر آن سریع تر رنگ مکمل را به نظر می رساند.

تضاد وسعت رنگی (تضاد کمیت رنگی):

هرگاه مابین اندازه ی سطوح رنگها (مساحت رنگها) اختلافی به وجود آید تضاد وسعت رنگی پدیدار می شود.  تضاد وسعت رنگی، ممکن است مابین رنگ های هم خانواده و نیز رنگ های غیر هم خانواده و مکمل، وجود داشته باشد. گفتنی ست که درجه ی تضاد وسعت رنگی تغییرپذیر باشد.

تضاد وسعت رنگ های هم خانواده:

یک رنگ با وسعت های مختلف تیره و روشن، می تواند تضاد وسعت رنگی را ایجاد نماید.
مثال ۱: تضاد وسعت ترکیبی رنگ زرد با سیاه و سفید
مثال ۲ : تضاد وسعت ترکیبی رنگ زرد با رنگ های دیگر به شرط غالب بودن رنگ زرد.

همجواری در تضاد وسعت رنگی

قوانین ارائه شده در این زمینه، به صورتی ست که رنگ ها با وسعت های متفاوت همزمان به یک تعادل دیداری می رسند، حال آن که همیشه نیازی به رعایت این قوانین نیست و می توان بنابر نیاز در یک طرح لباس وسعت های رنگی را تغییر داد و یا وسعت یک سطح را حاکم نمود.
در همجواری رنگ ها با وسعتهای گوناگون، باید به این نکته توجه داشت که تعداد رنگ ها هر چند که باشد به این منظور است که بتواند با تناسبات وسعت رنگ، چشم را به یک تعادل زیبا و کامل برساند. البته این عمل از سوی طراح انجام می پذیرد.

تضاد وسعت در رنگ های غیر هم خانواده و مکمل :

ایتن، تناسباتی را از نظر وسعت برای رنگ های مکمل ارائه می دهد که نوعی قانون مندی در جهت مشاهده ی همزمان و یکسان رنگ های مکمل می باشد و ما را در رسیدن به یک تعادل رنگی یاری می دهد.
در این تناسبات، رنگ های روشن و گرم که سریع تر به چشم می رسند، وسعت کمتری نسبت به رنگ های تیره و سرد، به خود اختصاص می دهند.
ارزش گذاری رنگ های مذکور به شرح زیر است : سبز۶، زرد۳، بنفش۹، نارنجی۴، آبی۸،قرمز۶
اگر اعداد دو رنگ مکمل را با هم جمع کنیم به عدد ۱۲ می رسیم که این ارزش گذاری مبتنی بر درخشش های رنگی ست.
تناسبات مکملی ایتن به شرح زیر است :
بنفش سه برابر زرد، آبی دو برابر نارنجی و سبز برابر قرمز 

میانه های رنگی (پاساژهای رنگی)

به رنگ هایی که باعث ایجاد ارتباط بصری متعادل جهت کم کردن هرگونه تضاد رنگی مابین دو رنگ می گردند «رنگهای میانی» گفته می شود. این ارتباط به گونه های مختلفی، به شرح زیر صورت می پذیرد :
ـ میانه های رنگی دو رنگ همجوار چرخه ی رنگ ایتن
ـ میانه های رنگی دو رنگ غیر همجوار چرخه ی رنگ ایتن
ـ میانه های رنگی تیره و روشن
 

میانه های رنگی(پاساژهای رنگی)

* میانه های رنگی در رنگ همجوار در چرخه ی رنگ ایتن :

این گروه از انواع رنگ های میانی، رنگ هایی هستند
که در چرخه ی رنگ، مابین دو رنگ قرار می گیرند. بدین معنی که در چرخه ی رنگ دارای همجواری هستند.
مانند : رنگ نارنجی که رنگ میاتی مابین قرمز و زرد است.

*میانه های رنگی دو رنگ غیر همجوار در چرخه ی رنگ ایتن:

در این صورت، رنگ میانی ترکیبی از دو رنگ دیگر است.
مانند : رنگ میانی سبز و قرمز از ترکیب این دو رنگ حاصل می گردد.

*میانه های رنگی تیره و روشن:

در این گونه میانه های رنگی، یک رنگ از لحاظ درجه ی تیرگی مابین دو رنگ تیره و روشن طرفین قرار می گیرد.
مثال : رنگ سبز میانه رنگی تیره و روشن مابین زرد و آبی.
 
منبع: کتاب رنگ شناسی تخصص لباس- رشته طراحی و دوخت
 

قسمت اول رنگ شناسی لباس( عناصر بصری در طراحی لباس)

 
جهت دانلود طرح های آماده تذهیب- اسلیمی- ختایی و طرح های آماده رنگ آمیزی کلیک نمایید.
 

انجام پروژه های رشته هنر(کلیه گرایش ها)

 
انجام مقاله و پایان نامه کارشناسی و کارشناسی ارشد رشته هنر(کلیه گرایش‌ها)

• تماس سریع با ما از راه واتساپ