نقش شمسه در هنر ایران
خدای بزرگ هند و اروپاییان و آریائیان در حدود ابتدای هزاره دوم قبل از میلاد، دیائوس، زئوس، پیتار یا ژوپیتر بود که به عنوان خدای خورشید شناخته می‌شد. خورشید ظاهری نمادی بود از این خدای بزرگ و گران‌مایه و گرامی داشته می شد.
مهر ایزد فروغ و روشنایی از بزرگترین ایزدان آریایی است. مهر در زبان فارسی به معنی خدا، فرشته، میانجی، سوشیانس، آفتاب، روشنایی، پیمان، عشق و…
خورشید در اسلام
در قرآن چندین مورد اشاره به خورشید شده است. از جمله در سوره «الشمس» که خداوند می‌فرماید: «قسم به آفتاب و تابش هنگام رفعت آن و قسم به ماه که پیرو آفتاب تابان است…»
خورشید هم به عنوان یک عنصر طبیعی مورد احترام، تقدس و ستایش است و هم به عنوان مشبه‌بهی که حتی خداوند وجود گرامی خویش را به آن تشبیه کرده و خود را نور آسمان‌ها و زمین خوانده است.
نماد شمسه در هنر
آموزش نقوش سنتی ختایی
مفهوم نور در عرفان اسلامی ایران
«نور» در عرفان اسلامی فی نفسه موضوع دیدن نیست، بلکه عاملی است که دیدن را میسر می‌سازد.
همان‌طور که نور خورشید در عالم ماده دیدن را میسر می‌سازد، در معنویت نیز مشاهده و دیدن که کنایه‌ای است از باز شدن دیده درون یا «چشم دل»، بدون کسب آگاهی، شناخت و معرفت میسر نیست. پس آگاهی، همان نور است و خورشید که منبع نور است، مصدریت الهی است که سرچشمه آگاهی و به عبارتی خود آگاهیست.
نور الهی به عنصری تشبیه شده است که حامی گرما، ایمان و هدایت است. جذب آن توسط ارگانیزم معنوی و روح انسان بسته به نیت و افکاری که شکل‌دهنده اعمال انسانی است می‌باشد. اگر نیتی که پس هر عمل انسانی نهفته است، رضایت خداوند و مبدا الهی که همان مصدر نور است، باشد، نوری که از آن مصدریت ساطع می‌شود، جذب روح انسانی شده و قلب را با نور ایمان گرما می‌بخشد و در هر قدم بیشتر آدمی را به سمت آن مبدا جذب و به آن نزدیک می‌کند. آن هم توسط افزایش آگاهی و شناخت درونی.
بسیاری از هنرمندان در آثار خود از مفاهیم عمیق اندیشه‌های عرفانی ایران و حکمت الهی ایران بهره فراوان گرفته‌اند.آنها جلوه‌های رمزگونه از حکمت و عرفان ایرانی- اسلامی را در آثار هنری خویش متجلی نموده‌اند.
هنرمندان ایرانی همواره مشتاق بوده‌اند که مفاهیم معنوی را به صورت رمز و نماد در قالب طرح و نقشه‌هایی منطبق بر اصول زیبایی‌شناسی ارائه دهند. تصاویر و نمادهای بصری که همواره به طور رمزی بیانگر مفاهیم ذکر شده بوده‌اند و در واقع به طرز شایسته‌ای بار انتقال این مفاهیم را از ذهنی به ذهن دیگر، از اندیشه‌ای به اندیشه‌ای دیگر و از نسل و فرهنگی به نسل و فرهنگی دیگر، بر دوش داشته‌اند.
بشر به شیوه نمادپردازی بهتر می‌تواند مفاهیمی را نمودار سازد که نمی‌تواند به روش‌های دیگر تعریف و قابل درک کند.
مفاهیم نمادهای خورشیدی
۱- نقش خورشید، به عنوان نمادی از سرچشمه نور و آگاهی در عالم معنا، که همان خداوند، مبدا الهی و منشا آگاهی است.
۲- نقش خورشید، به عنوان نمادی از مقامات و قطب‌های معنوی باطنی مانند پیامبران(مسیح نزد مسیحیان، محمد نزد مسلمانان) نزد مسلمانان و به ویژه شیعیان ایران خورشید به عنوان نمادی از مقام ولایت، مانند حضرت علی(ع) و یا امام هشتم شیعیان حضرت رضا(ع).
۳- نقش خورشید و یا پرتوها و انوار و شعاع‌های آن، به عنوان نمادی از آفتاب و نور معنوی که صادره از عالم معنا و عالم اعلی است. همان طور که شعاع خورشید آشکار کننده چیزهاست، نقش این شعاع‌ها و این انوار نمادی است از آگاهی و معرفت باطنی و درونی حاصل از آن و یا به عبارتی علم الهی یا حکمت الهی است که کامل است و مطلق.
۴- نقوش وابسته به خورشید و اعتقادات خورشیدی مانند: چرخ و سواستیکه، انواع نقوش گیاهی و حیوانی خورشید مانند: گل‌های لوتوس و نیلوفر آبی، آفتاب گردان، درخت سرو و یا حیواناتی چون شیر و گاو و بز، عقاب، شاهین و سیمرغ و …
آموزش نقوش سنتی ختایی
- انجام پروژه های دانشجویی رشته هنر(کلیه گرایش‌ها)
- انجام مقاله و پایان نامه رشته هنر(کلیه گرایش‌ها) مقطع کارشناسی و ارشد.
- تماس سریع با ما از راه واتساپ
